Cele i założenia Pilotażu opieki wdrożenia opieki farmaceutycznej z praktykami grupy opieka.farm

Założeniem projektu „Pilotaż wdrożenia Opieki Farmaceutycznej z praktykami grupy opieka.farm” (obecnie 3PG) było zebranie wiarygodnych informacji na temat praktycznych aspektów świadczenia usług opieki farmaceutycznej w obecnych polskich realiach. Badanie było zorientowane przede wszystkim na zebranie opinii farmaceutów świadczących poszczególne usługi oraz ocenę zainteresowania samych pacjentów i ich satysfakcji z konsultacji w aptekach. Dopełnieniem badania była ocena jakości udzielanych porad.

Pilotaż miał na celu:

  1. ocenę możliwości wdrożenia wybranych usług opieki farmaceutycznej do krajowych aptek ogólnodostępnych,
  2. ocenę przydatności narzędzi i materiałów udostępnianych przez Organizatora w codziennej pracy z Pacjentem,
  3. ocenę przygotowania i zaangażowania farmaceutów do świadczenia usług,
  4. oceny satysfakcji pacjentów, możliwości zwiększenia ich lojalności wobec aptek i farmaceutów oraz zmiany postrzegania przez nich aptek i farmaceutów,
  5. zbadania opłacalności wdrożenia poszczególnych usług,
  6. identyfikacji najczęstszych problemów lekowych pacjentów i wykazania roli farmaceutów w ich rozwiązywaniu.

Kontakt Organizatora z pacjentami, którzy skorzystali z konsultacji, odbywał się w przypadku usługi Przeglądu Domowej Apteczki oraz Przeglądu Lekowego i następował 2-4 tygodnie od wizyty w aptece.

W ramach Pilotażu badane były osobno 4 usługi o różnym stopniu trudności pod względem wdrożenia i świadczenia w aptece:

  • Pomiar ciśnienia z farmaceutą (jako przykład usługi związanej z prostym badaniem w aptece),
  • Przegląd Domowej Apteczki (jako przykład usługi wspomagającej samoleczenie),
  • Instruktaż poprawnej obsługi inhalatora (jako przykład usługi związanej z edukacją w zakresie obsługi sprzętu medycznego),
  • Przegląd Lekowy (jako przykład zaawansowanej usługi optymalizacji stosowania leków we współpracy z lekarzem).

Ramy czasowe i przygotowania do Pilotażu

Rekrutacja do Pilotażu wdrożenia Opieki Farmaceutycznej z praktykami grupy opieka farm rozpoczęła się we wrześniu 2018 i trwała do lutego 2019.

W ramach przygotowań do przeprowadzenia Pilotażu grupa opieka.farm (obecnie 3PG) przygotowała:

  • komplet procedur dla każdej usługi, dzięki którym personel apteczny wiedział nie tylko jak je świad-czyć ale też jak się zachować w każdej sytuacji
  • materiały dla aptek – plakaty, ulotki edukacyjne oraz narzędzia do świadczenia usług jak karty pomiaru ciśnienia czy rozpiski na leki pacjenta
  • zestaw kursów e-learningowych dotyczących usług oraz dających wiedzę niezbędną do ich świadczenia oraz skutecznej konsultacji pacjenta
  • dwa szkolenia stacjonarne – w Warszawie dla północnej Polski oraz w Krakowie dla Polski południowej
  • platformę do raportowania konsultacji przez personel apteczny biorący udział w pilotażu

Świadczenie usług rozpoczęło się w marcu 2019 roku i trwało do końca września tego samego roku.

Cały projekt zwieńczył pierwszy Kongres Opieka Farmaceutyczna od Zaraz, podczas którego zostało przedstawione podsumowanie Pilotażu.

Procedury operacyjne

Aby wdrożenie opieki farmaceutycznej było możliwe konieczne jest usystematyzowanie sposobu świadczenia usług oraz reakcji na obiekcje i pytania pacjentów. W tym celu grupa opieka.farm stworzyła procedury operacyjne dla każdej z usług świadczonych w Pilotażu.

Procedury, poza samymi instrukcjami postępowania, zawierały treści edukacyjne, takie jak np. interpretacja wyników pomiaru ciśnienia. Dzięki temu farmaceuci wiedzieli jak się zachować w przypadku
niepokojących wskazań ciśnieniomierza oraz co powiedzieć pacjentowi, którego wynik odbiegał tylko nieznacznie od normy.

Zestaw procedur wykorzystywanych w Pilotażu liczył 61 stron A4.

Przykład procedury.

Szkolenia online na platformie PierwszyStół.pl

Aby przygotować jednocześnie pracowników 170 aptek do udziału w Pilotażu, konieczne było zastosowanie edukacji zdalnej. W tym celu stworzyliśmy zestaw 10 kursów i umieściliśmy je na naszej platformie PierwszyStół.pl.

Uczestnicy Pilotażu byli zobowiązani do wzięcia udziału we wszystkich 10 szkoleniach online na platformie PierwszyStół.pl. Składały się na nie:

  • Pilotaż OF w pytaniach i odpowiedziach
  • Dieta w nadciśnieniu (dieta DASH)
  • Inhalatory w aptece: ciśnieniowe (pMDI), proszkowe (DPI) i mękkiej igły (SMI)
  • Pomiar ciśnienia w aptece
  • Przegląd Lekowy cz. 1 – wprowadzenie
  • Przegląd Lekowy cz. 2 – narzędzia, metodyka i materiały
  • Przegląd Domowej Apteczki
  • Interakcje leków w teorii i praktyce: od czego zacząć?
  • Opieka Farmaceutyczna w Praktyce
  • Materiały i raportowanie usług w pilotażu (zamykający kurs dla uczestników)

Aby ukończyć wszystkie wymagane kursy, każdy z uczestników musiał poświęcić na nie około 10 godz. zegarowych.

Szkolenia stacjonarne

Poza ukończeniem kursów warunkiem udziału apteki w projekcie było oddelegowanie co najmniej  jednego farmaceuty z apteki na szkolenie stacjonarne.

Pierwsze miało miejsce 9.03.2019 w Warszawie, a drugie 16.03.2019 w Krakowie. W szkoleniach stacjonarnych sumarycznie wzięło udział 180 farmaceutów.

Podczas spotkań zostały podsumowane informacje przekazane w trakcie szkoleń internetowych. Bezpośrednie spotkanie z farmaceutami dało nam również możliwość rozwiania wątpliwości, które się pojawiły wśród uczestników Pilotażu oraz zademonstrowania na żywo przebiegu wdrażanych usług.

Uczestnicy zostali również przeszkoleni z tego, jak dokumentować konsultacje z pacjentem, jak formułować sugestie dla lekarza oraz jak raportować przekazane informacje, by były częścią niniejszego raportu.

Szkolenie stacjonarne w ramach Pilotażu w Warszawie (Wydział Farmaceutyczny WUM).
Spotkanie z uczestnikami Pilotażu w Krakowie.

Kongres Opieka Farmaceutyczna od Zaraz

Premiera wyników Pilotażu wdrożenia Opieki Farmaceutycznej odbyła się 15 grudnia 2019 roku w Krakowie podczas I edycji Kongresu Opieka Farmaceutyczna od Zaraz: Leki i choroby wieku podeszłego organizowanego przez grupę opieka.farm. Cała agenda Kongresu została przygotowana na podstawie danych z Pilotażu, a wykłady oparte na wnioskach z nich wyciągniętych.

Niemal 300 farmaceutów uczestniczących w Kongresie miało okazję, by dowiedzieć się, jakie są najbardziej istotne interakcje występujące u polskich pacjentów, zdobyć wiedzę na temat istotności pomiaru
ciśnienia i instruktaży poprawnej obsługi inhalatora oraz usłyszeć jakie leki najczęściej polscy seniorzy mają w swoich domowych apteczkach.

Podsumowanie pilotażu i uczestnicy Kongresu w liczbie 300 osób.

[tuszek]

Spis treści